ประเพณีไทยทรงดำบ้านตาลเจ็ดยอด

ชาวไทยทรงดำบ้านตาลเจ็ดยอด  ตั้งอยู่  ณ  หมู่  ๑  ตำบลไร่เก่า  อำเภอสามร้อยยอด  จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

ความเป็นมา

คนในหมู่บ้านตาลเจ็ดยอดที่เป็นคนรุ่นแรกมาจากตำบลหนองพลับ   จังหวัดเพชรบุรี  เดินทางมาจากจังหวัดเพชรบุรีโดยใช้เกวียนเป็นพาหนะ  โดยใช้ถนนรถไฟเป็นเส้นทางในการเดินทาง  เดินทางมาด้วยกันสามครอบครัวโดยทั้งสามครอบครัวเป็นญาติพี่น้องกัน  เมื่อมาถึงบริเวณที่เรียกว่า  ตาลเจ็ดยอด  เห็นว่าภูมิประเทศที่เหมาะสม  และที่ดินบริเวณนี้ยังไม่มีใครจับจองเป็นเจ้าของ  จึงหยุดการเดินทาง  และตั้งรกรากอยู่ที่นี้ ที่เรียกว่าตาลเจ็ดยอด   เพราะบริเวณนี้มีต้นตาลอยู่ต้นหนึ่งที่ไม่เหมือนต้นตาลต้นอื่น   คือ  มีต้นตาลต้นเดียวที่มีเจ็ดยอด ต้นตาลต้นนี้ตายไปแล้ว  แล้วมีชาวบ้านเล่ากันว่ามีฟ้าผ่ายอดจนไหม้ตายไปประมาณ  ๔๐ ปีมาแล้ว ปัจจุบันมีชาวไทยทรงดำประมาณ  ๕๐๐  คน  ๕๐  หลังคาเรือน  และอาศัยอยู่นอกเขตหมู่ที่  ๑  ประมาณ  ๕๐  คน

ในสังคมปัจจุบันกระแสวัฒนธรรมของชาวต่างชาติได้แพร่กระจายเข้าสู่สังคมไทยอย่างรวดเร็ว  ทำให้เยาวชนรับวัฒนธรรมแบบตะวันตก  ไม่สนใจศึกษาและปฏิบัติตามแนววิถีชีวิตของคนไทย  ชุมชนบ้านตาลเจ็ดยอดซึ่งเป็นชุมชนเชื้อสายไทยทรงดำ  แตกต่างจากชุมชนอื่น  โดยชุมชนนี้ได้อนุรักษ์สืบสานวัฒนธรรมประเพณีอยู่คู่กับชุมชนบ้านตาลเจ็ดยอดมาอย่างต่อเนื่อง

ความมุ่งหมายของประเพณี

เพื่อเป็นการพบปะสังสรรค์  สร้างความผูกพันสามัคคีในหมู่พี่น้อง  เครือญาติ  และไทยทรงดำในเขตพื้นที่จังหวัดประจวบคีรีขันธ์  จังหวัดเพชรบุรี  จังหวัดชุมพร  จังหวัดราชบุรี  และอนุรักษ์ประเพณีที่ดีงามของชาวไทยทรงดำไว้  อาทิ  ประเพณีการเล่นลูกช่วง  การรำแคน

ขั้นตอนปฏิบัติงาน

ชาวไทยทรงดำบ้านตาลเจ็ดยอด   ได้รับการสนับสนุนการจัดงานอนุรักษ์สืบสานวัฒนธรรมและประเพณีไทยทรงดำจากเทศบาลตำบลไร่เก่า  หน่วยงานราชการ   และชาวบ้านในพื้นที่ร่วมกันจัดขึ้นในวันที่   ๒๓  เมษายน  เป็นประจำทุกปี   โดยจะมีญาติพี่น้อง  และชาวไทยทรงดำจากถิ่นอื่นมาร่วมงาน  อาทิเช่น  ไทยทรงดำจากจังหวัดเพชรบุรี  จังหวัดชุมพร  จังหวัดราชบุรี  เพื่อพบปะสังสรรค์  เยี่ยมเยียน   พูดคุยไต่ถามสารทุกข์สุกดิบ  เล่นลูกช่วง  ฟ้อนแคน  รับประทานอาหารร่วมกัน    ซึ่งอาหารที่นำมาได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานองค์การบริหารส่วนท้องถิ่นในพื้นที่   จากพี่น้องชาวไทยทรงดำ   และจากชาวบ้านในท้องถิ่น  ในช่วงเช้าจะมีพิธีทำบุญ  โดยจะนิมนต์พระสงฆ์  จำนวน  ๙  รูป   มาฉันภัตตาหารเพล   ในช่วงเย็นเจ้าภาพในการจัดงานจะมาต้อนรับชาวไทยทรงดำที่เดินทางมาถึง  ด้วยการไต่ถามสารทุกข์สุกดิบชีวิตความเป็นอยู่  พบปะพูดคุย   มีการเล่นลูกช่วง  และรับประทานอาหารร่วมกัน    ในช่วงค่ำจะมีพิธีเปิดงานโดยนายอำเภอสามร้อยยอดเป็นประธานในพิธีเปิด  และนายกเทศมนตรีตำบลไร่เก่า   กล่าวรายงานความเป็นมาและวัตถุประสงค์ของการจัดงาน  โดยจะเชิญตัวแทน ชาวไทยทรงดำจากหมู่บ้านต่าง ๆ  มาร่วมเป็นเกียรติบนเวที  แล้วจะร่วมร้องเพลงสดุดีมหาราชาพร้อมเพรียงกัน   เพื่อแสดงความจงรักภักดีต่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว  และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิตติ์  พระบรมราชินีนาถ  พร้อมทั้งมีชุดการแสดงจากชาวไทยทรงดำที่มาร่วมงาน   เมื่อพิธีเปิดงานบนเวทีสิ้นสุดลง  ก็จะเป็นการฟ้อนแคน   ซึ่งจะมีวงแคนมาร่วมงาน  จำนวน  ๒ – ๓ วง   เพื่อให้ชาวไทยทรงดำ ได้สนุกสนานร่วมกันจนจบงาน

คุณค่าของประเพณี

สร้างความผูกพันรักใคร่สามัคคี   เนื่องจากพื้นฐานวิถีชีวิตของชาวไทยทรงดำมีความผูกพันกับเครือญาติและชาวไทยทรงดำด้วยกันเองค่อนข้างสูง  และสืบทอดประเพณีการเล่นลูกช่วง  (เล่นคอน)  หรือรำแคน   นิยมเล่นในเทศกาลตรุษสงกรานต์   ในวัฒนธรรมของชาวไทยทรงดำนั้น    ดนตรีการขับร้อง  และการละเล่นจะปะปนผสมผสานกันอยู่มากใน “อิ้นกอน”  (เป็นประเพณีการเล่นของหนุ่มสาวชาวไทยทรงดำ  โดยเฉพาะการเล่นโยนลูกช่วง   พร้อมกับร้องรำทำเพลงเป่าแคนไปด้วยกับการเล่น  ซึ่งการละเล่นนี้ยังเปิดโอกาสให้หนุ่มสาวได้คุยกันอีกด้วย)  เป็นการหาคู่ครองในช่วงเดือน  ๕  ตามแบบแผนเดิม  ชาวไทยทรงดำมักหาคู่ครองด้วยการไป “อิ้นกอน”  ในเดือน   ๕   ซึ่งเป็นกระบวนการที่ฝ่ายชายจะไปเล่นลูกช่วงตามหมู่บ้านต่าง ๆ  ที่มีหญิงสาวคอยเล่นด้วย  โดยฝ่ายชายมักจะไปค้างแรมคืนต่างหมู่บ้านไปเรื่อย  ๆ  ตลอดทั้งเดือน  ๕   นอกจากนี้ชายและหญิงไทยทรงดำยังมีโอกาสพบปะกันใน“ข่วง”  (ลานบ้าน)  อันเป็นที่ตำข้าว  ปั่นด้าย ฯลฯ  ของบ้านที่มีลูกสาว   ซึ่งเปิดโอกาสให้ฝ่ายชายไปคุยได้   หากรักชอบกันก็จะนำไปสู่การแต่งงานในที่สุด

การสืบทอดประเพณี

สืบทอดประเพณีโดยลูกหลาน  เครือญาติ   และชาวไทยทรงดำ  ปฏิบัติสืบต่อกันมา

สถานที่จัดงาน

สนามโรงเรียนบ้านตาลเจ็ดยอด  หมู่  ๑  ตำบลไร่เก่า  อำเภอสามร้อยยอด  จังหวัดประจวบคีรีขันธ์